ભારતમાં G-20 શિખર સંમેલનનો તબક્કો તૈયાર છે. ભારત નવી દિલ્હી G-20 માં શક્તિશાળી રાજ્યોના વડાઓનું સ્વાગત કરવા તૈયાર છે. 9-10 સપ્ટેમ્બરના રોજ યોજાનારી G-20 સમિટ નવી દિલ્હીના પ્રગતિ મેદાન ખાતે અત્યાધુનિક ભારત મંડપમ કન્વેન્શન સેન્ટરમાં હશે.
અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ જો બિડેન, બ્રિટિશ પીએમ ઋષિ સુનક, કેનેડાના પીએમ જસ્ટિન ટ્રુડો, ફ્રાંસના રાષ્ટ્રપતિ ઈમેન્યુઅલ મેક્રોન, જાપાનના પીએમ ફિમિયો કિશિડો, ઓસ્ટ્રેલિયાના વડાપ્રધાન એન્થોની અલ્બેનીઝ, દક્ષિણ કોરિયાના રાષ્ટ્રપતિ સહિત 20 દેશોના નેતાઓ શુક્રવારથી ત્રણ દિવસ સુધી મુલાકાત કરશે. 2020 માટે દિલ્હી અને અર્થતંત્ર, પર્યાવરણ, ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, ટકાઉ વિકાસ સહિતના તમામ મુખ્ય મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરશે. આ નેતાઓના સ્વાગત માટે આખી દિલ્હી સજાવવામાં આવી છે. સુરક્ષાથી લઈને ટ્રાફિક અને કટોકટીની સ્થિતિને પહોંચી વળવા માટે વિવિધ પગલાં લેવામાં આવ્યા છે. દિલ્હીની શેરીઓ પેઇન્ટિંગ્સ, મૂર્તિઓ, ફુવારાઓ અને છોડથી શણગારવામાં આવી છે.
G-20 માં કયા દેશોનો સમાવેશ થાય છે?
G-20માં આર્જેન્ટિના, ઓસ્ટ્રેલિયા, બ્રાઝિલ, કેનેડા, ચીન, ફ્રાન્સ, જર્મની, ભારત, ઇન્ડોનેશિયા, ઇટાલી, જાપાન, કોરિયા, મેક્સિકો, રશિયા, સાઉદી અરેબિયા, દક્ષિણ આફ્રિકા, તુર્કી, યુકે અને યુએસ અને યુરોપિયન યુનિયનનો (27 સભ્યો) સમાવેશ થાય છે.
સભ્ય દેશો સિવાય અન્ય કયા દેશોને આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું હતું?
આ સિવાય નેધરલેન્ડ, સિંગાપોર, સ્પેન, સંયુક્ત આરબ અમીરાત, ઓમાન, બાંગ્લાદેશ, ઈજીપ્ત, મોરેશિયસ અને નાઈજીરીયાને G-20 સમિટ માટે અતિથિ તરીકે આમંત્રિત કરવામાં આવ્યા છે. યુક્રેનને G-20 સમિટમાં આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું નથી.
G-20 સમિટમાં કયા નેતાઓ ભાગ લઈ રહ્યા છે?
અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ જો બિડેન જી-20માં સામેલ થવા માટે શુક્રવારે ભારત પહોંચશે. તેઓ અહીં પીએમ મોદી સાથે દ્વિપક્ષીય બેઠક પણ કરશે. આ પછી, તે 9-10 સપ્ટેમ્બરના રોજ G-20 સમિટમાં ભાગ લેશે. કેનેડાના પીએમ જસ્ટિન ટ્રુડો, બ્રિટનના પીએમ ઋષિ સુનક પણ જી-20 સમિટમાં ભાગ લેવા માટે દિલ્હી આવી રહ્યા છે. સુનકની ભારતની આ પ્રથમ સત્તાવાર મુલાકાત છે. આ સિવાય જાપાનના પીએમ ફિમિયો કિશિદો, ઓસ્ટ્રેલિયાના પીએમ એન્થોની અલ્બેનીઝ, કોરિયાના રાષ્ટ્રપતિ, જર્મન ચાન્સેલર, ફ્રાંસના રાષ્ટ્રપતિ ઈમેન્યુઅલ મેક્રોન પણ જી-20 સમિટમાં ભાગ લેશે.
આ સિવાય સાઉદી અરેબિયાના ક્રાઉન પ્રિન્સ મોહમ્મદ બિન સલમાન જી-20માં સામેલ થવાની શક્યતા છે. જો કે સાઉદી તરફથી હજુ સુધી કોઈ પુષ્ટિ કરવામાં આવી નથી. G-20માં ભાગ લેવા માટે દક્ષિણ આફ્રિકા, તુર્કી અને આર્જેન્ટિનાના રાષ્ટ્રપતિ પણ ભારત આવી રહ્યા છે. નાઈજીરિયાના રાષ્ટ્રપતિ ભારત પહોંચી ચૂક્યા છે. આ સાથે બ્રાઝિલ, બાંગ્લાદેશ, ઈટાલીના રાજ્યોના વડાઓ પણ નવી દિલ્હી આવે તેવી શક્યતા છે.
કયા નેતાઓ નથી આવતા?
રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ આ સમિટમાં ભાગ લેશે નહીં. તેમના સ્થાને ચીનના પીએમ લી કિઆંગ ચીનના પ્રતિનિધિમંડળનું નેતૃત્વ કરશે. 2008માં જી-20 સમિટ બાદ આ પ્રથમ વખત બનશે જ્યારે ચીનના રાષ્ટ્રપતિ જી-20 નેતાઓની સમિટમાં ભાગ લેશે નહીં. જોકે, 2020 અને 2021માં કોરોના મહામારી દરમિયાન શી જિનપિંગે વર્ચ્યુઅલ રીતે ભાગ લીધો હતો.
રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન પણ સમિટમાં ભાગ લેવા માટે ભારત નથી આવી રહ્યા. તેમના સ્થાને વિદેશ મંત્રી સર્ગેઈ લવરોવ રશિયાનું પ્રતિનિધિત્વ કરી રહ્યા છે. આ પહેલા પુતિને દક્ષિણ આફ્રિકામાં બ્રિક્સ સમિટમાં પણ હાજરી આપી ન હતી.
કયો નેતા ક્યાં રહેશે?
યુએસ પ્રમુખ જો બિડેન – આઈટીસી મૌર્ય, દિલ્હી (ભારતમાં આગમનનો સમય – 8 સપ્ટેમ્બર સાંજે 6.55 કલાકે)
યુકેના પીએમ ઋષિ સુનક – હોટેલ શાંગરી લા, દિલ્હી (ભારતમાં આગમનનો સમય – 8 સપ્ટેમ્બર બપોરે 1.40 કલાકે)
કેનેડિયન પીએમ જસ્ટિન ટ્રુડો – ધ લલિત હોટેલ, દિલ્હી (ભારત આગમનનો સમય – 8 સપ્ટેમ્બર સાંજે 7 વાગ્યે)
ફ્રાન્સના રાષ્ટ્રપતિ એમેન્યુઅલ મેક્રોન – ક્લેરિજેસ હોટેલ, દિલ્હી (ભારત આગમનનો સમય – 8 સપ્ટેમ્બર બપોરે 12.35 વાગ્યે)
જાપાનના ભારતના વડા પ્રધાન ફિમિયો કિશિડો – લલિત હોટેલ, દિલ્હી (આગમનનો સમય – 8મી સપ્ટેમ્બર બપોરે 2.15 કલાકે)
ઓસ્ટ્રેલિયાના વડાપ્રધાન એન્થોની અલ્બેનીઝ – ઈમ્પીરીયલ, દિલ્હી (ભારતમાં આગમનનો સમય – 8મી સપ્ટેમ્બર સાંજે 6.15 કલાકે)
દક્ષિણ કોરિયાના રાષ્ટ્રપતિ યુન સુક યેઓલ – ઓબેરોય હોટેલ ગુરુગ્રામ
રાષ્ટ્રપતિ તુર્કીના રેસેપ તૈયપ એર્દોઆન – ઓબેરોય હોટેલ
ચાઈનીઝ પીએમ લી ક્વિઆંગ – તાજ પેલેસ હોટેલ
બ્રાઝિલ ડેલિગેશન – તાજ પેલેસ હોટેલ –
ઇન્ડોનેશિયા – ઇમ્પિરિયલ હોટેલ, દિલ્હી
ઓમાન – લોધી હોટેલ
બાંગ્લાદેશ – ગ્રાન્ડ હયાત હોટેલ ગુરુગ્રામ
ઇટાલી – હયાત રિજન્સી
સાઉદી અરેબિયા ડેલિગેશન – લીલા હોટેલ ગુરુગ્રામ
G-20 સમિટનો એજન્ડા શું છે?
દિલ્હીના મંડપમ કન્વેન્શન સેન્ટરમાં આયોજિત આ સમિટમાં ભાગ લેનારા નેતાઓ અર્થતંત્ર, જળવાયુ પરિવર્તન અને શિક્ષણ જેવા મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરશે. આ સિવાય યુક્રેન-રશિયા યુદ્ધ અને કોરોના મહામારીની અસર પણ આ વખતે ચર્ચાનો વિષય હશે. ભારત તરફથી જળવાયુ પરિવર્તન અને ખાદ્ય સુરક્ષા જેવા માનવ-કેન્દ્રિત મુદ્દાઓ પર ભાર મૂકવામાં આવશે.
